Spis treści
Płatki jaglane czy orkiszowe, które dają nam więcej korzyści?
Płatki zbożowe w zdecydowanej większości są kopalnią cennych witamin i minerałów, a ich regularne spożywanie korzystnie wpływa na nasze zdrowie. Znamy wiele rodzajów płatków zbożowych, jednak ich skład i działanie mogą się od siebie różnić. Zdecydowanie jednymi z popularniejszych płatków zbożowych są płatki jaglane i orkiszowe, jednak które z nich ma na nas lepszy wpływ?
Krótka charakterystyka płatków jaglanych
Nazwa płatków jaglanych może być nieco zwodnicza, ponieważ powstają one z ziarna prosa, a jagła to określenie pochodzące z języka Prasłowian.
Proso to roślina wywodząca się prawdopodobnie z Indii i środkowej części Azji, i często mówi się o tym, że to właśnie to zboże było głównym pożywieniem starożytnych chińczyków. Zboże to jest odporne na suchy, surowy klimat, dlatego w światowej produkcji przodują Afryka i Azja.
Płatki jaglane powstają w wyniku zgniecenia odpowiednio przygotowanego wcześniej ziarna prosa (to wcześniej oczyszczane jest z łuski, a następnie parowane). Bardzo krótki proces produkcji, który przechodzi ten produkt, pozwala mu zachować wiele właściwości, którymi cechuje się pełne ziarno, niepoddane żadnej obróbce.
Płatki jaglane mogą być spożywane przez osoby cierpiące na celiakię, ponieważ nie zawierają glutenu, ale nie powinny znaleźć się w dietach diabetyków, szczególnie ugotowane, ponieważ indeks glikemiczny surowych płatków jaglanych wynosi 51, ale wartość ta po ugotowaniu może wynosić nawet 71.
W naszej kuchni płatki jaglane mogą mieć wiele zastosowań, ponieważ mogą być głównym składnikiem ciastek jaglanych, batonów proteinowych, możemy użyć ich jako dodatek do owsianki, lub podstawowy składnik jaglanki. Poza tym mogą być składnikiem deserów, sałatek, muffinek itp.
Wartości odżywcze płatków jaglanych
W 100 g płatków jaglanych znajduje się około 360 kcal, a niecałe 70% ich objętości stanowią węglowodany, co oznacza, że są one bardzo dobrym źródłem energii. Około 10% stanowią białka, 4% tłuszcze, a błonnik mniej więcej 2%. Należy jednak pamiętać, że wartości te są uogólnione, a płatki jaglane pochodzące od różnych producentów mogą cechować się nieco innymi właściwościami.
Oczywiście w produkcie tym znajdziemy także wiele witamin i minerałów odpowiedzialnych za codzienne wspieranie naszego organizmu, a co za tym idzie, wpływające na nasze dobre samopoczucie. Cechują się wysoką zawartością witamin z grupy B (B1, B2, B3, B6, B9), nieznacznymi pokładami witaminy E. Również pod względem minerałów płatki jaglane wydają się być dobrym wyborem, ponieważ są bogate na przykład w fosfor, miedź, magnez czy żelazo.
Krótka charakterystyka płatków orkiszowych
Płatki orkiszowe powstają z odmiany pszenicy, jaką jest pszenica orkisz, która jako zboże cieszyła się dużą popularnością w średniowieczu, jednak pod koniec XIX wieku została w dużej mierze wyparta przez pszenicę zwyczajną, a swojego czasu praktycznie całkowicie zapomniano o uprawie tego zboża. Jedną z przyczyn może być fakt, że ta odmiana pszenicy jest po prostu mniej wydajna. Do łask roślina ta zaczęła wracać dopiero pod koniec lat 80 XX wieku, jednak plusem tej sytuacji jest to, że wieloletnie wykluczenie sprawiło, że zboże to nie zostało poddane prawie żadnym modyfikacjom, co za tym idzie, zachowało swoje naturalne walory.
Najprościej mówiąc, płatki orkiszowe są efektem zgniecenia odpowiednio przygotowanego wcześniej ziarna orkiszu. Produkt ten cieszy się coraz większą popularnością między innymi ze względu na niski poziom modyfikacji ziarna, krótki proces technologiczny, któremu został poddany, przez swój delikatny i przyjemny aromat, kojarzący się z orzechami, a także niesamowite właściwości, którymi cechuje się pszenica orkisz.
Płatki orkiszowe mogą być spożywane przez diabetyków, ponieważ indeks glikemiczny surowych płatków wynosi 45, jednak powinny unikać ich osoby cierpiące na celiakię i inne zaburzenia odżywiania spowodowane nietolerancją glutenu, ponieważ ziarno pszenicy, w tym pszenicy typu orkisz zawiera gluten.
Płatki orkiszowe w naszej kuchni mają wiele zastosowań, możemy na przykład raz na jakiś czas zastąpić nimi płatki owsiane w naszej codziennej owsiance, lub dodać je do niej. Mogą stanowić także składnik musli, zdrowych ciasteczek orkiszowych, lub dodatek do innych wypieków, deserów itp.
Wartości odżywcze płatków orkiszowych
100 g płatków orkiszowych dostarcza nam około 340 kcal, a większą część ich objętości, bo około 70% stanowią węglowodany. Płatki te wykazują także spore ilości białka, około 15%, błonnika pokarmowego, około 10%, i niewielkie pokłady tłuszczu, które stanowią około 3% objętości tego produktu.
Szczególnie jeśli chodzi o błonnik pokarmowy, płatki orkiszowe są świetnym źródłem tego składnika diety. Jego dzienne zapotrzebowanie może różnić się w zależności od naszej wagi, jednak według WHO powinniśmy spożywać go minimalnie 25 g dziennie. Niestety, jest to norma, której większość naszej populacji nie wyrabia. Błonnik pokarmowy wspomaga nasz organizm na wielu płaszczyznach, a szczególnie mocno oddziałuje na nasze jelita, gdzie poprawia perystaltykę jelit, daje uczucie sytości na dłużej, dzięki czemu rzadziej podjadamy, a także pomaga uregulować poziom cholesterolu i glukozy we krwi.
Jeśli chodzi o mikroskładniki, płatki orkiszowe są bogatym źródłem wielu z nich, na przykład witamin z grupy B, witaminy A, E, żelaza, potasu, cynku, selenu czy miedzi.
Porównanie płatków jaglanych i orkiszowych
Płatki jaglane i orkiszowe to produkty, które warto włączyć do naszej diety, nawet jeśli nie jako stały jej element, to jako dodatek, spożywany raz na jakiś czas. Płatki zbożowe są doskonałym źródłem energii w postaci węglowodanów, dlatego ich spożycie zalecane jest szczególnie rano, kiedy tej energii potrzebujemy najbardziej.
Obecność takich witamin i minerałów, jak witamina E, witaminy z grupy B, cynku czy też miedzi, występujące w obu tych produktach, wpływa między innymi na dobrą kondycję naszych włosów i paznokci.
Dodatkowo oba produkty wykazują właściwości antyoksydacyjne, co oznacza, że mogą zwalczać i przeciwdziałać namnażaniu wolnych rodników, wpływających na szybsze starzenie się naszego organizmu.
Wydaje się, że wybór produktu, który powinien częściej zjawiać się na naszych talerzach, nie jest oczywisty, jednak jest jeden czynnik, którym powinniśmy się kierować podczas tych rozważań (o ile nie cierpimy na przypadłości związane z nietolerancją glutenu) — jest to obecność błonnika pokarmowego. Ten niezwykle ważny składnik naszej diety, którego ilości w płatkach jaglanych są niestety niewielkie, sprawia, że nasz organizm pracuje sprawniej. Wpływa także na nasze dobre samopoczucie. Co więcej, węglowodany zawarte w płatkach jaglanych cechują się wyższym indeksem glikemicznym.
Należy jednak pamiętać, że płatki orkiszowe jako produkt pszeniczny zawierają gluten, co oznacza, że nie powinny spożywać ich osoby cierpiące na celiakię i inne dolegliwości związane z przyjmowaniem tego elementu diety.
Podsumowanie
Zdrowotny wpływ płatków zbożowych na nasz organizm został potwierdzony już wiele razy, przy czym należy pamiętać, że nie wszystkie płatki zbożowe działają na nas tak samo dobrze. Przykładem płatków, które cechują się nieco mniej korzystnym wpływem, mogą być płatki kukurydziane, i właśnie płatki jaglane. Nie zapominajmy jednak, że oba te rodzaje płatków cechują się nieco inną konsystencją i smakiem, co sprawia, że chętnie po nie sięgamy. I dobrze — odpowiednio prowadzona dieta powinna uwzględniać zdrowe produkty, jednak jednocześnie muszą być to produkty, które nam smakują. Zamykanie się na nowe smaki i powtarzanie codziennie tych samych schematów może sprawić, że z czasem przestaniemy kontrolować całkowicie naszą dietę. To szczególnie ważne, jeśli dopiero zaczynamy zmieniać nawyki żywieniowe.
Płatki orkiszowe cechują się lepszymi właściwościami, niż płatki jaglane, ale zarówno jedne, jak i drugie wykazują swoje wyjątkowe, specyficzne właściwości, przez które powinny gościć na naszych talerzach, nawet jeśli nie codziennie, to co najmniej raz na jakiś czas. Urozmaici to nasz jadłospis nie tylko pod względem dostarczanych do organizmu składników diety, ale także pod względem smaku, bo monotonia smakuje najgorzej.
Sprawdź najpopularniejsze wpisy na blogu:
Owsianka dla dzieci i niemowlaków – kiedy i jak ją przygotować
Czym jest i jak powstaje żywność liofilizowana
Czy płatki owsiane trzeba gotować?
Suszona żurawina – właściwości, kalorie KCAL, indeks glikemiczny IG
Mąka z tapioki – zastosowania, wartości odżywcze i kalorie KCAL
Musli crunchy – czym jest i jak przygotować?
Płatki żytnie – właściwości, kalorie KCAL i wartości odżywcze
Pudding chia z mango i musli
Chleb drożdżowy własnej roboty – jak go zrobić?
Smoothie z awokado i borówkami
Płatki Teff (miłka abisyńska) – wartościowy produkt bezglutenowy
Domowa granola FIT – prosty przepis z filmikiem
Owoce zapiekane pod kruszonkąa
Tort z owocami idealny dla dbających o linie
Płatki owsiane – właściwości, kalorie KCAL i wartości odżywcze
Jabłko – owoc grzechu czy dar niebios? Indeks glikemiczny IG
Mąka kukurydziana – zastosowania, wartości odżywcze i kalorie KCAL
Domowe musli. Jak zrobić najlepsze
Co jest lepsze dla zdrowia: płatki orkiszowe czy owsiane?
Mąka żytnia typu 720 – zastosowania, wartości odżywcze i kalorie KCAL