Czy wiesz, że chleb to jeden z najstarszych i największych wynalazków ludzkości? Według historyków wypiekano go na długo przed wynalezieniem mąki. Pierwszy domowy chleb był zrobiony z mieszanki wody i korzeni paproci zmiażdżonych na kamieniu. Dziś chleb jest podstawą żywienia niemal na całym świecie. Jakie są cechy i zalety domowego chleba? Czy warto upiec własny chleb i jak to zrobić w szybki i prosty sposób? To zawiły przewodnik po wypieku domowego chleba.
Spis treści
DOMOWY CHLEB – WŁAŚCIWOŚCI O KTÓRYCH NIE WIEDZIELIŚCIE
Jak wynika z ostatnich badań Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Polacy policzeni w zeszłym roku zjedli 52 kilogramy chleba. Jest to jednak spadek o 27,3 kg w stosunku do roku poprzedniego. Eksperci się tym martwią i szukają przyczyny – cena rośnie, coraz więcej osób uważa, że chleb jest tłusty, a jakość wypieków pogorszyła się. Zanim jednak będziemy dalej omawiać powody, dla których warto wypiekać własny domowy chleb, najpierw przyjrzyjmy się, dlaczego nie należy z niego rezygnować w codziennej diecie.
Przede wszystkim domowy chleb może zapobiegać chorobom serca – zawarte w nim nienasycone kwasy tłuszczowe i naturalne przeciwutleniacze mogą chronić naczynia krwionośne i zapobiegać ich zwężaniu. Zdecydowanie jednak chodzi o domowy chleb pełnoziarnisty – zawiera minerały takie jak wapń, magnez, potas, fosfor, selen, mangan, cynk i żelazo, witaminy B i E, związki fenolowe i fitoestrogeny są w naszym organizmie. znacznie lepszy niż chleb pszenny.
Po drugie, naukowcy w American Journal of Clinical Nutrition wprost stwierdzili, że domowy chleb chroni jelita, nie gorszy od kefiru czy kiszonych ogórków – i tu właśnie prowadzi biały domowy chleb z mąki pszennej (znacznie zwiększa liczbę przewodów jelitowych)” dobre bakterie” w przewodzie pokarmowym). Podobne właściwości ma jednak ciemny domowy chleb bogaty w błonnik – choć nie jest trawiony w naszym układzie pokarmowym, potrafi usunąć z jelit wszelkie toksyny. Do naszego menu warto włączyć pieczywo pszenne jasne i pieczywo pełnoziarniste ciemne.
Ale to nie wszystko: dzięki przeciwutleniaczom naprawdę dobry domowy chleb może spowolnić proces starzenia. Może również pomóc w zapobieganiu nowotworom, zwłaszcza jeśli dodamy nasiona, takie jak nasiona słonecznika. Domowy chleb może również poprawić pamięć i koncentrację – jest źródłem potrzebnych nam do tego węglowodanów. Wyniki badań Amerykańskiego Towarzystwa Dietetycznego potwierdziły cechy chleba domowego, które jednoznacznie wykazały, że osoby wykluczające chleb ze swojej diety miały gorsze wyniki w teście.
DLACZEGO WARTO UPIEC DOMOWY CHLEB?
Historia chleba rozpoczęła sę 30 000 lat temu, ale prawdziwą rewolucję dokonali Egipcjanie około 1000 roku p.n.e., kiedy zaczęli wypiekać chleb na drożdżach pochodzących z fermentacji jęczmienia. Obecnie istnieje wiele rodzajów chleba, które bardzo różnią się od chleba drożdżowego dostarczanego przez starożytnych cywilizowanych mieszkańców Nilu. Z jednej strony fabryki te produkują codziennie tysiące bochenków. Z drugiej strony większość prac tradycyjnych piekarzy wykonywana jest ręcznie, bez użycia konserwantów czy ulepszaczy. Jest jednak trzecia opcja, czyli pieczenie chleba w domu. Wbrew opinii sceptyków, mając tylko piekarnik, tacę i sprawdzony przepis na chleb można upiec naprawdę zdrowy i pyszny domowy chleb. Dlaczego warto?
Oprócz wspaniałych zalet domowego chleba i jego właściwości odżywczych, kiedy zaczynasz pieczenie chleba, wiesz, co jesz. Coraz trudniej jest kupić naturalne konserwanty, emulgatory i odżywki, wokół nas jest coraz mniej starych piekarzy, którzy do wypieku chleba potrzebują tylko mąki, wody i drożdży (lub drożdży). I z ekonomicznego punktu widzenia okazuje się, że paradoksalnie chleb domowy jest znacznie tańszy niż w sklepach spożywczych, zwłaszcza przy pieczeniu chleba pszennego (pamiętaj, że ten sam domowy chleb jest cięższy, jeśli nie dodasz żadnych środków spulchniających).
Pieczenie chleba nie wymaga dużo czasu i ciężkiej pracy – nowoczesne przepisy zostały tak dostosowane, aby każdy zapracowany i zapracowany mógł szybko i łatwo upiec domowy chleb. Może to być również dobry sposób na rozpoczęcie rodzinnej tradycji (żadne wspomnienie nie może wywołać ciepła jak wspomnienie domu pachnącego chlebem) lub zabawy z dziećmi i zrozumienia znaczenia zdrowego odżywiania.
PROSTY DOMOWY CHLEB NA DROŻDZACH
Wykwintne wypieki, różowa i chrupiąca skórka, porowata bułka tarta oraz niepowtarzalny i niepowtarzalny zapach chleba to nieodparte zmysłowe trio. Ale jak samemu upiec taki chleb? Do wyboru są dwie podstawowe opcje – chleb na zakwasie lub chleb na drożdżach. Choć ta pierwsza opcja jest bardzo zdrowa i smaczna, zdecydowanie jest bardziej pracochłonna, dlatego wielu z nas zniechęca do działania. Jednak ta ostatnia jest uważana za mniej niezdrową i pyszną – czy to prawda?
Powszechnym argumentem przeciwko domowym chlebom drożdżowym jest to, że jest niezdrowy – kwas octowy powstaje podczas fermentacji drożdży, co podrażnia żołądek. To prawda, ale gdy chleb stygnie, szybko się utlenia i „odparowuje”. Dlatego domowy chleb wypiekany na drożdżach jest lekkostrawny i łagodny dla przewodu pokarmowego – polecany nawet pacjentom z chorobą wrzodową.
Warto też dodać, że drożdże mają wiele korzystnych właściwości zdrowotnych, ponieważ są źródłem witamin z grupy B (organizm potrzebuje ich do utrzymania prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, poprawy odporności i procesów metabolicznych), błonnika (dobry dla flory bakteryjnej) oraz zapewniają długotrwałe uczucie sytości i wchłanianie cholesterolu), β-glukan (zmniejszają wchłanianie tłuszczów i obniżają indeks glikemiczny diety) oraz biotynę (zapobiegają wypadaniu włosów i uszkodzeniom skóry).
JAK UPIEC PROSTY DOMOWY CHLEB? TRZY GŁÓWNE ZASADY
Trzy podstawowe zasady Jak więc upiec prosty, zdrowy i pyszny chleb w domu? Niezależnie od tego, czy zdecydujemy się na pszenny, żytni czy inny chleb, nie jest to takie trudne, jak się wydaje. Warto poznać tylko trzy podstawowe zasady i stopniowo rozumieć tradycyjną metodę robienia ciasta chlebowego na drożdżach. Dobry przepis na chleb to klucz do sukcesu!
Zasada 1 – wybierz odpowiednią mąkę
Wybierz prawidłowo wysokiej jakości mąkę do pieczenia chleba. Polecam używać mąki orkiszowej typu 700 i razowej mąki z płaskurki w proporcji 3/1, szczególnie początkujący powinni stosować tę formułę. Mieszanka ta zapewni smak i aromat naszego domowego chleba. Jednocześnie doda nam pewności i prostoty w wypieku domowego chleba.
Zasada 2 – dobierz odpowiednie temperatury
Należy używać wody o odpowiedniej temperaturze. W cieście chlebowym oprócz mąki mamy do czynienia również z żywymi organizmami w postaci drożdży. Są niezwykle wrażliwe na różnice temperatur. Fakty dowiodły, że różnica 2-4 stopni Celsjusza wpłynie na udany wypiek domowego chleba. Optymalna temperatura ciasta chlebowego mieści się w zakresie 24-26 stopni Celsjusza, co powinno być wskazane w przepisie na chleb.
Zasada 3 – nie śpiesz się
Trzecim warunkiem koniecznym jest czas. W procesie robienia ciasta, odpowiedni przedział czasowy dla każdego etap zapewni, że otrzymamy najwyższej jakości domowy chleb. Najczęściej zadawane pytania: „Czy mogę skrócić czas?” Wszystko jest możliwe, ale kosztem jakości naszego domowego chleba.
JAK UPIEC PROSTY DOMOWY CHLEB? PIĘĆ PODSTAWOWYCH KROKÓW
Krok 1 – rozczyn (3,5 godziny)
Drożdże należy rozpuścić (rozcieńczyć) we całej podanej w przepisie wodzie o temperaturze 24-26 stopni Celsjusza. Do takiego rozwiązania dodać połowę mąki podanej w przepisie, dokładnie wymieszać i umieścić w ciepłym miejscu (nie na grzałce) i przykryć na 3,5 godziny. Należy używać pojemnika, który jest trzykrotnie większy, aby ciasto mogło swobodnie się rozszerzać podczas fermentacji.
Krok 2 – przygotowanie ciasta i wstępna fermentacja (25-40 minut)
Po 3,5 godzinach dodać sól w proporcji 1,5% do 2% całkowitej mąki i dobrze wymieszać, następnie dodać drugą połowę mąki i wymieszać (zagnieść) ciasto, aż zacznie odchodzić ze ścianek pojemnika. Aby uzyskać najlepsze rezultaty, mieszaj przez 10-20 minut. Po wymieszaniu przykryj na 15-20 minut w celu początkowej fermentacji.
Krok 3 – formowanie ciasta i końcowa fermentacja, czyli rozrost (60 minut)
Po wstępnej fermentacji przez 20 minut delikatnie zagnieść ciasto chlebowe i złożyć je jak ręcznik papierowy, aby je odgazować. Na tym etapie również nadajemy naszemu ciastu chlebowemu odpowiedni kształt i przenosimy je do smarowanej olejem formy wypiekowej do końcowej fermentacji, czyli rozrostu przed pieczeniem. Ciasto chlebowe powinno wyrosnąć w ciągu 50-60 minut – objętość powinna się podwoić.
Krok 4 – pieczenie ciasta chlebowego (40 minut)
Wyrośnięte ciasto wkładamy do piekarnika nagrzanego do 240 stopni Celsjusza i prawie w tym samym czasie kilkakrotnie zraszamy wierzchnią warstwę zimną wodą. Uwaga! W tym czasie wytwarzana jest gorąca para. Natychmiast wyłącz piekarnik i piecz w tej temperaturze przez 10 minut. Następnie obniżyć temperaturę do 210 stopni Celsjusza i piec około pół godziny. W zależności od modelu piekarnika podana temperatura i czas mogą się nieznacznie różnić.
Krok 5 – oczekiwania na wystudzenie chleba
Po upieczeniu chleb tostowy wyjąć z piekarnika i od razu skropić go zimną wodą dwa lub trzy razy. Zroszenie chleba wodą ma na celu uzyskanie pięknie ubarwionej skóry. Teraz najtrudniejszy punkt tej procedury to: czekamy około godziny na ostygnięcie chleba. Wreszcie, jeśli jesteśmy cierpliwi – warto pokroić kromkę, posmarować masłem i cieszyć się smakiem i aromatem naszego domowego chleba.
Sprawdź najpopularniejsze wpisy na blogu:
Owoce liofilizowane – jak je wykorzystać?
Jak przekonać dziecko do jedzenia musli?
Pieczenie chleba – wskazówki i popularne błędy
Czerwona herbata na odchudzanie
Mrożona kawa – prosty przepis
Napoje bezmleczne — dlaczego warto je pić?
Pieczywo jasne czy ciemne — co wybrać?
Jaka herbata jest najzdrowsza?
Bakalie – które są najzdrowsze?
Czy pieczywo tuczy?
Jak obniżyć cholesterol? Zmień dietę!
Pyszny piernik z miodem. Przepis babci.
Jak parzyć zieloną herbatę?
Nasiona na odchudzanie – co wybrać?
Nasiona Chia – jak je jeść?
Słodkie przekąski z miodem
Owsianka na mleku czy wodzie?
Jakie napoje pić podczas upałów?
Czy liofilizacja jest lepsza od suszenia?
Pożywna owsianka do pracy w kilka minut? Sprawdź jak ją przygotować!