Liofilizowana żywność brzmi trochę kosmicznie, nie sądzisz? Ano właśnie dlatego, że tak jest. Zanim liofilizacja weszła do głównego nurtu kulinarnego, była zarezerwowana głównie do produkcji żywności dla astronautów, żywności wojskowej lub żywności przeznaczonej dla sportowców uprawiających sporty ekstremalne. Obecnie zarówno znane restauracje, jak i producenci płatków śniadaniowych wykorzystują liofilizowane owoce do uzyskania koloru, konsystencji i dodatkowych wartości odżywczych.
Ale czym są liofilizowane owoce i jaką wartość odżywczą posiadają? Proces liofilizacji jest cudem chemii, a rezultatem jest produkt owocowy, który jest rzeczywiście zdrowy i smaczny.
Spis treści
Czym dokładnie są liofilizowane owoce?
W odróżnieniu od zwykłych owoców suszonych (takich jak winogrona, jabłka, daktyle, morele, itp.) owoce liofilizowane są najpierw zamrażane do temperatury -40°C w komorze próżniowej do zamrażania błyskawicznego. Następnie, przy powolnym obniżaniu ciśnienia otoczenia, zamrożone składniki ulegają przemianie chemicznej ze stanu stałego w gazowy. Proces ten trwa cały tydzień, a produkty końcowe są przechowywane w całkowitej hermetyczności w celu ich utrwalenia. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że są to owoce suszone mrozem.
Liofilizowanie jest wyjątkową formą konserwacji żywności, ponieważ chroni strukturę komórkową i kształt owoców bez znacznej utraty ich objętości. Niska temperatura pomaga także ograniczyć straty składników odżywczych, które często występują w przypadku suszenia powietrzem lub w piecu.
Dla miłośników szczegółów: proces liofilizacji przebiega w trzech etapach. W pierwszym następuje szybkie zamrażanie, w drugim powolne suszenie, w którym składniki lodu są sublimowane (usuwane lub zmieniane) pod ciśnieniem poniżej atmosfery. Trzeci etap to suszenie wtórne, podczas którego wszelkie pozostałe niezwiązane cząsteczki wody są desorbowane z suchszych części żywności.
Jak wykorzystać liofilizowane owoce?
Liofilizowane owoce są jak skoncentrowana wersja prawdziwych. Są chrupiące i mogą zaspokoić naszą (często występującą) tęsknotę za węglowodanami. To trochę jak aromatyzowane, chrupiące powietrze. Produkt jest bardzo lekki i nie ma tej samej gryzącej konsystencji, której można by się spodziewać po większości tradycyjnych suszonych owoców. To coś zupełnie innego, co czyni ten produkt tak wspaniałym.
Wykorzystanie liofilizowanych owoców jest naprawdę bardzo szerokie. Rozdrobnij je na lody lub dodaj do granoli. W restauracjach można spotkać bardzo często puder z liofilizowanych malin i nic nie stoi na przeszkodzie, aby samodzielnie przygotować go w domu. Podobnie jak tradycyjne suszone owoce, bardzo dobrze zachowują się w bagażu. Idealnie nadają się jako dodatek do mieszanek lub do plecaka podczas długich podróży. Dodatkowo jest to szczególnie przydatny wynalazek dla dzieci, ponieważ nie pozostawia uczucia lepkości. Są to produkty, które również ponownie się nawadniają, niemal wracając do stanu świeżości, dzięki czemu wykorzystanie liofilizowanych owoców idealnie nadają się do smoothie, jogurtu lub lodów.
Jakie produkty mogą być liofilizowane?
Liofilizować można prawie każdą żywność. Oto kilka przykładów typowych liofilizowanych owoców:
- maliny
- truskawki
- banany
- jabłko
- mango
- jagody
- śliwki
- wiśnie i czereśnie
- ananas
- brzoskwinia
- kiwi
- kokos
- pomarańcza
- rabarbar
- jeżyny
Czy liofilizowane owoce są zdrowe?
Dzięki niskiej temperaturze zamrażania, wytwarzanej pod ciśnieniem próżniowym, liofilizowane owoce zachowują większość wartości odżywczych, kolor i kształt swojej pierwotnej postaci. Zachowany jest cały błonnik, a także około 95% składników odżywczych. Jest to szczególnie imponujące, ponieważ witaminy rozpuszczalne w wodzie, takie jak witamina C, beta karoten i witaminy z grupy B, są wrażliwe na większość metod gotowania. A co najfajniejsze? Nieotwarte, liofilizowane owoce mogą szczęśliwie przeleżeć w spiżarni 25 lat. Całkowicie pozbawione konserwantów.
Korzyści zdrowotne wynikające ze spożycia liofilizowanych owoców
Istnieją imponujące badania dotyczące liofilizowanych owoców jagodowych, w tym truskawek, borówek i czarnych malin. Korzyści z ich spożywania obejmują działanie przeciwnowotworowe, zmniejszanie stanów zapalnych, poprawę funkcjonowania mózgu, wspomaganie funkcji insuliny oraz poprawę stanu zapalnego kości i stawów. Oto podsumowanie, dlaczego liofilizowane owoce są tak wspaniałą i zdrową przekąską.
Jak samodzielnie liofilizowane owoce?
Liofilizowane banany czy liofilizowane maliny – jak zrobić je samodzielnie w domu? Niestety nie da się przeprowadzić tego procesu bez specjalistycznego sprzętu. Aby na własną ręk liofilizować produkty należy zainwestować w liofilizator. Na rynku dostępnych jest wiele opcji, mniejszych i większych, tańszych i droższych. To na jaki sprzęt się zdecydujesz zależy od Twoich potrzeb. Nie da się jednak ukryć, że tego typu urządzenia wymagają niemałej inwestycji finansowej. W ostatnich latach na rynku pojawiło się wiele liofilizatorów, które oferują najnowsze oprogramowania, które maksymalnie skracają czas trwania całego procesu i posiadają inteligentne rozwiązania, które dostwowajuą całą obróbkę do konkretnych produktów umieszczonych w urządzeniu.
Jak długo trwa liofilizacja?
Szacowany czas liofilizacji przeciętnej porcji to około 24 godzin, jednak dzięki najnowszym oprogramowaniom możliwe jest liofilizowanie porcji w ciągu zaledwie 13 godzin. Ciepłe i wilgotne warunki wydłużają czas suszenia. Po napełnieniu domowego liofilizatora i naciśnięciu przycisku “Start” urządzenie przechodzi przez krótkie menu. Należy wybrać, czy wkładana żywność jest już zamrożona (czy nie) oraz czy jest to produkt stały czy płynny. Następnie liofilizator wyświetla komunikat z prośbą o zamknięcie zaworu spustowego i rozpoczęcie cyklu.
Nowe oprogramowanie jest inteligentne. Jak samemu zrobić żywność liofilizowaną? Zainwestuj w dobrej jakości sprzęt. Główne różnice między starym a nowym oprogramowaniem są następujące:
- Mierzy temperaturę zamrażania.
- Pompa próżniowa jest używana jako część procesu zamrażania. Jest to ważne, ponieważ żywność szybciej się schładza.
- Gdy żywność jest wystarczająco zamrożona, od razu przechodzi do suszenia, nie czeka na zakończenie pełnego czasu zamrażania.
- W fazie suszenia następuje wzrost temperatury do określonej temperatury przechowywania. Pomaga to uzyskać lepszy produkt końcowy.
Największe korzyści występują w przypadku umieszczenia w nim wstępnie zamrożonej żywności. Jednak nadal można skrócić czas przetwarzania żywności, która nie jest wstępnie zamrożona.
Żywność liofilizowana i suszona – która z nich jest lepsza?
Pod względem trwałości liofilizacja jest zdecydowanie lepsza od dehydratacji. W tym procesie usuwana jest większa ilość wilgoci, więc przy odpowiednim przechowywaniu suszona żywność może przetrwać lata, a nawet dziesięciolecia. Liofilizować można więcej rodzajów żywności i zwykle zachowuje ona lepszą jakość niż żywność suszona. Jednak odwadnianie jest znacznie tańsze i łatwiejsze, dlatego zwykle jest lepszym wyborem dla osób z ograniczonym budżetem.
Sprawdź najpopularniejsze wpisy na blogu:
Pralinki z liofilizowanymi malinami
Kulki mocy idealne przed treningiem
Mąka pszenna typu 1850 – zastosowania, wartości odżywcze i kalorie KCAL
Orzechowe musli z daktylami i masłem orzechowym
Co jest lepsze dla zdrowia: płatki owsiane czy jaglane? Które zdrowsze?
Co to jest zakwas i jak zrobić chleb na zakwasie?
Babeczki owsiane z ciasteczkami oreo
Erytrytol – właściwości, kalorie KCAL, indeks glikemiczny. Co to jest erytrytol?
Nasiona chia – zdrowotne właściwości
Chipsy kokosowe – właściwości i kalorie. Z czym je jeść?
Babeczki proteinowe z owocami
Chleb na suchym zakwasie i drożdżach – dlaczego warto i jak go zrobić
Mąka konopna – bezglutenowa alternatywa mąki zbożowej
Popcorn nie tylko jako przekąska – jak zrobić popcorn w garnku
Błonnikowe Musli – właściwości, kalorie KCAL i wartości odżywcze
Prebiotyczny błonnik i jego tajemnice
Musli na odchudzanie – czy to dobry pomysł?
Dlaczego warto pamiętać o olejach?
Komosa ryżowa – jak ugotować i jakie ma właściwości? Przygotuj komosę ryżową w domu
Najlepsza owsianka na wodzie – przepis i porady jak ją urozmaicać!