Płatki owsiane, a konkretniej zrobiona z nich owsianka, to jedno z najzdrowszych pożywień, które możemy sobie zaserwować na początek dnia. W połączeniu z mlekiem lub wodą, owocami i różnego rodzaju orzechami tworzą niesamowicie smaczną mieszankę, która oprócz dobrze zbalansowanych makroskładników, jest także kopalnią witamin i minerałów. Jednak czy taka owsianka zawiera gluten? Sprawdźmy to!
Spis treści
Czy płatki owsiane zawierają gluten?
Płatki owsiane, to produkt, który jest wręcz wskazany osobom chorującym takie choroby jak celiakię, alergię na gluten i nieceliakalną nadwrażliwość na gluten. Jest jednak pewien problem, bo mimo że owies sam w sobie glutenu nie zawiera, to płatki owsiane często zawierają gluten, bowiem zostają nim zanieczyszczone na etapie produkcji. Jednak na rynku bez problemu można znaleźć bezglutenowe płatki owsiane, czyli takie, które są zalecane osobom zmagającym się z wyżej wymienionymi chorobami.
Czym jest gluten?
Gluten to białko występujące w różnych odmianach pszenicy, jak i jęczmienia, a także w produktach powstających ze zbóż, na przykład makaronach, pieczywie, niektórych kaszach itp. To dzięki temu składnikowi wypieki mają tak niepowtarzalną konsystencję i smak, bowiem to właśnie gluten, po zmieszaniu z wodą, odpowiada za „kleistość” powstałej masy. Należy tutaj wspomnieć, że gluten sam w sobie nie wpływa negatywnie na zdrowie – głównym składnikiem glutenu odpowiedzialnym za wyżej wymienione dolegliwości jest najczęściej gliadyna.
Kto nie może spożywać glutenu?
Jak zostało wspomniane wcześniej, glutenu nie mogą jeść osoby cierpiące na alergię, celiakię i nieceliakalną nadwrażliwość na gluten.
Na wstępie warto sobie powiedzieć, że alergia na gluten, to (zaraz po alergii na laktozę) najczęściej występująca alergia pokarmowa u ludzi. Alergia ta polega na nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego na białka występujące w pszenicy, głównie na gluten. Co ciekawe, wraz z wiekiem alergia może ustępować. Z reguły osoby, które cierpią na ten rodzaj uczulenia, bardzo szybko dostrzegają skutki spożycia glutenu. Te mogą być widoczne już po kilkunastu minutach i wraz z kolejnymi godzinami narastać, nawet do 36 godzin po spożyciu tego białka.
Istnieją dwie reakcje organizmu – natychmiastowa i późna. Natychmiastowa występuje do godziny od spożycia glutenu, cechuje się wymiotami, biegunką, zmianami skórnymi, wodnistym katarem, wstrząsem anafilaktycznym itp. Późna reakcja występuje czasem nawet po 1-2 dniach – objawy to między innymi biegunka i atopowe zapalenie skóry.
Celiaklia, w przeciwieństwie do alergii trwa całe życie i występuje na podłożu genetycznym. Po spożyciu glutenu u osoby cierpiącej na celiaklię dochodzi do nieprawidłowej reakcji immunologicznej, ponieważ reakcja ta skierowana jest przeciwko własnym tkankom tego organizmu i prowadzi do stanów zapalnych i uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego, jednak ta reakcja może dotyczyć także innych narządów. Jedyną metodą leczenia celiakli jest niespożywanie glutenu.
Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten to termin dość nowy, bo wprowadzony dopiero w 2012 roku – celem wprowadzenia go było odróżnienie tej przypadłości od innych form nietolerancji glutenu. Fakt, że jest to termin dość nowy, sprawia, że niestety choroba ta nie została jeszcze dokładnie przebadana i do końca nie wiadomo, skąd się bierze. Objawy po spożyciu glutenu to ból brzucha, biegunka, nudności, wzdęcia, zmiany skórne, ból głowy, drętwienie kończyn, zmęczenie, skurcze mięśni i ich ból, problemy z koncentracją itp. O ile ta przypadłość nie zagraża życiu, to może je skuteczne utrudniać, i – podobnie, jak ma się to w przypadku celiakli – jedyną skuteczną metodą jej zapobiegania jest po prostu niespożywanie produktów glutenowych.
Jeśli nie cierpisz na jedną z wyżej wymienionych dolegliwości, nie powinieneś eliminować glutenu ze swojej diety. Jeśli jednak zamierzasz to zrobić, powinieneś wcześniej skonsultować to lekarzem.
Dlaczego warto jeść płatki owsiane?
Płatki owsiane są jednym z najzdrowszych pożywień, po które możemy sięgnąć. To element tak zwanej żywności funkcjonalnej, czyli takiej, której zdrowotne działanie zostało potwierdzone naukowo wiele razy i jej spożywanie przynosi wyraźną poprawę działania naszego organizmu. To w dużej mierze przez sporą zawartość błonnika pokarmowego, który stanowi 10% objętości płatków owsianych, przy czym zauważalną część tego błonnika stanowią beta-glukany, jego rozpuszczalna, kleikująca w naszych jelitach część tego składnika odżywczego. Błonnik przynosi wiele korzyści zdrowotnych dla naszego organizmu, głównie wspomaga odchudzanie, daje uczucie sytości na dłużej, oraz wspiera pracę układu trawiennego.
Innym ważnym elementem płatków owsianych są węglowodany, stanowiące aż 66% całości. Węglowodany te są wolno wchłaniane przez nasz organizm, przez co dają energię na dłużej i nie powodują nagłych skoków glukozy we krwi.
Poza tym płatki owsiane są dobrym źródłem białka, który stanowi 13% ich objętości, tłuszczów, w tym kwasów omega-3 i omega-6, oraz wielu witamin i minerałów, na przykład witamin z grupy B, potasu, magnezu, żelaza itp.
Płatki owsiane w połączeniu z jogurtem, owocami i orzechami dostarczą nam także bakterie kwasu mlekowego, które pozytywnie wpływają na układ immunologiczny i pracę jelit, a także jeszcze więcej witamin, minerałów i zdrowych tłuszczów.
Z czym spożywać bezglutenową owsiankę?
Tutaj wybór jest całkiem spory, bo glutenu nie zawiera ani mleko, ani jogurt, ani tym bardziej woda. Również w kwestii owoców, śmiało możemy sięgać po wszystkie świeże owoce, które spotkamy na sklepowych półkach. Orzechy również nie zawierają glutenu, dlatego możesz śmiało włączyć je jako element swojej bezglutenowej owsianki.
Sprawdź najpopularniejsze wpisy na blogu:
Dieta owsiankowa – efekty, zasady i przepis na owsiankę
Płatki owsiane czy jaglane – które zdrowsze?
Płatki owsiane czy musli? Co wybrać, by zjeść zdrowe śniadanie?
Płatki owsiane czy jęczmienne — które dają nam więcej korzyści?
Płatki owsiane czy otręby pszenne – co jest lepsze dla naszego zdrowia?
Alergia na pieczywo – jak ją rozpoznać?
Wiśnia- właściwości odżywcze, indeks glikemiczny IG
Co jest lepsze dla naszego zdrowia — płatki owsiane czy otręby owsiane
Płatki owsiane czy otręby żytnie – co daje nam więcej korzyści
Płatki owsiane czy żytnie? Spożywanie których daje więcej korzyści?
Kawa ziarnista, czy mielona? Która jest lepsza?
Szczupła sylwetka z musli i owsianką
Mąka do pieczenia chleba – jaką wybrać?
Top 10 faktów o musli
5 powodów dla których warto piec chleb w domu
Domowy jogurt z owocami
Herbaty i zioła idealne na lato
Domowy chleb – najlepszy przepis
Jogurt naturalny – zrób to sam!
Gofry owsiane – prosty przepis