Każdy z nas doskonale wie, że kluczem do dobrego zdrowia i samopoczucia jest odpowiednie nawodnienie organizmu. W czasach natężonych upałów oraz w okresach treningowych, kiedy intensywny wysiłek fizyczny potrafi wycisnąć z człowieka siódme poty, napój izotoniczny jest nieodzowny. Dostarczy człowiekowi mocnego nawodnienia, które jest niezbędne dla organizmu. Jednak nie każdy izotonik ze sklepu może się sprawdzić. Jeśli nie chcemy wydawać pieniędzy na sztuczne izotoniki, można wykonać takie w zaciszu własnego domu. Czym dokładnie jest izotonik oraz jak przyrządzić go samodzielnie? Sprawdzone przepisy znajdziesz w poniższym artykule!
Spis treści
Czym jest napój izotoniczny?
Zanim przejdziemy do sprawdzonych i smacznych przepisów, warto na samym początku zadać sobie pytanie — czym jest napój izotoniczny? Nazywany powszechnie izotonikiem płyn za zadanie ma uzupełnić w organizmie człowieka nie tylko wodę, ale również elektrolity. Dlaczego akurat elektrolity? Podczas intensywnego treningu bądź pracy, organizm człowieka bardzo szybko się ich pozbywa, co jest dla niego samego bardzo niebezpieczne. Z tego powodu ich podaż jest niezbędna.
Napoje izotoniczne dostępne są w sklepach. Od dłuższego czasu można je zakupić w różnych smakach. Mogą się od siebie różnić także składem, jak i marką. Choć mało osób zdaje sobie z tego sprawę, bardzo często izotoniki dopasowywane są do potrzeb konkretnych osób.
Co znajdziemy w składzie izotonika? Poza wodą znajdują się tam głównie witaminy rozpuszczalne w wodzie, makroelementy, takie jak fosfor, wapń, magnez czy potas oraz węglowodany w najprostszej formie glukozy. Picie napojów izotonicznych nie tylko nawadnia, ale przy okazji pozwala utrzymać wysokie stężenie cukru we krwi. Dlaczego jest to istotne? Cukier wspomaga wydajność podczas treningu czy w czasie pracy.
Izotoniki to napoje polecane także w czasie upałów. Kiedy słońce ostro grzeje, człowiek intensywnie się poci, przez co traci elektrolity zawarte w organizmie. Warto więc pamiętać o regularnym uzupełnianiu płynów, a od czasu do czasu można sięgnąć także po izotoniki.
Komu polecane są napoje izotoniczne?
Ostatnie lata doskonale pokazują, że spożycie napojów izotonicznych rośnie. Z racji tego, że zawojowały półki sklepowe, po izotoniki zaczęli sięgać, poza sportowcami i osobami ciężko pracującymi fizycznie, również osoby, które do sportu podchodzą wyłącznie rekreacyjnie. Młodzież także chętnie sięga po napoje izotoniczne. Jednak tutaj warto się zatrzymać i pomyśleć, czy produkt ten jest na pewno dobry dla każdego.
Zbyt częste picie izotoników to gwarancja nadmiernego dostarczania organizmowi soli oraz cukrów prostych. To z kolei może prowadzić do nadwagi czy otyłości. Cukry należą do żywności o niskiej wartości odżywczej, a zwiększenie ich podaży prowadzić może do znacznego pogorszenia jakościowej diety. Z kolei wysokie ilości sodu mogą być przyczyną licznych zaburzeń metabolicznych.
Jaką wartość odżywczą mają napoje izotoniczne?
Jak już zostało wspomniane wcześniej, napój izotoniczny, który stoi na sklepowej półce, to głównie woda, sód, cukry i makroelementy. Choć te ostatnie wpływają na organizm człowieka pozytywnie, nadmiar cukrów i soli może prowadzić do negatywnych skutków.
W 100 g napoju może znajdować się nawet 10 g cukru. Sód wpływa na szybszą absorpcję wody przez organizm, ale jego nadmiar też oddziałuje negatywnie na człowieka i narządy wewnętrzne.
Najgorszym składem mogą pochwalić się izotoniki, które dostaniemy w standardowym sklepie. Gotowe napoje dostępne są w formie tabletek lub proszku, ale także już rozrobione w postaci napoju. Poza dobrymi składnikami mogą pochwalić się również niezdrowymi komponentami, na które ludzie zwykle nie zwracają uwagi. Jeśli więc istnieje taka możliwość, lepiej zrezygnować z zakupu izotonika na rzecz wykonania własnoręcznie napoju w zaciszu własnego domu.
Jak wykonać domowy napój izotoniczny?
Alternatywą dla sztucznych, nie do końca zdrowych napojów izotonicznych, od których uginają się sklepowe półki, jest izotonik domowej roboty. Ogromną zaletą przyrządzonego własnoręcznie napoju jest to, że nie posiada konserwantów, sztucznych barwników oraz nadmiaru cukrów. Dodatkowo taki izotonik może mieć taki smak, jaki nam się tylko zamarzy.
Wykonanie własnego izotonika w domu jest bardzo proste. Wystarczą odpowiednie składniki oraz shaker, w którym można je porządnie wymieszać. Przepisy na izotoniki, które znajdziesz poniżej, nie są wcale skomplikowane.
Bazowy składnik każdego izotonika domowego to woda. Jak można się domyślić, należy do niej dodać źródło węglowodanów. Może to być syrop klonowy, miód czy reż sok owocowy. W jednym litrze napoju izotonicznego powinno pojawić się ok. 60-90 g cukru. Kolejny ważny składnik to sód. 1 litr napoju musi też zawierać od 450 do ok. 700 mg sodu. Należy więc rozrobić w litrze wody od 1,5 do 2 g soli kuchennej.
Przepisy na domowe napoje izotoniczne owocowe i nie tylko
Jak zrobić izotonik? Poniżej znajdziesz kilka ciekawych i sprawdzonych przepisów na izotoniki o różnych smakach.
Domowy izotonik pomarańczowy: 350 ml wody, niewielka szczypta soli, 650 ml soku pomarańczowego, opcjonalnie starty imbir, listki mięty lub kostki lodu. Po wymieszaniu otrzymasz napój izotoniczny domowy o kaloryczności 279,5 kcal oraz ilością węglowodanów nieprzekraczającą 63,7 g.
Elektrolity domowej roboty o smaku grejpfrutowym: 550 ml wody, 400 ml soku grejpfrutowego, 5 łyżek syropu klonowego, niewielka szczypta soli, opcjonalnie kostki lodu, listki mięty czy starty imbir. Po wymieszaniu składników otrzymasz 295 kcal napój z zawartością 70,1 g węglowodanów.
Domowy napój izotoniczny z zieloną herbatą i miodem: 250 ml naparu z zielonej herbaty, 700 ml wody, 1-2 łyżki cytryny, 3 łyżki miodu, niewielka szczypta soli, opcjonalnie starty imbir, listki mięty czy kostki lodu. Po zaparzeniu i ostudzeniu herbaty należy pomieszać ją z pozostałymi składnikami. Do posłodzenia najlepiej wykorzystać płynny miód, gdyż rozmieszanie go będzie znacznie łatwiejsze. Cały izotonik domowy będzie miał 246 kcal oraz 60,8 g węglowodanów.
Jeśli jesteś fanem mango, poleca się domowy izotonik z mango. Składniki to 300 g pulpy z mango (może być zblendowany owoc lub pulpa gotowa z puszki), 700 ml wody, 1-2 łyżki soku z cytryny oraz niewielka szczypta soli. Wszystkie składniki należy wymieszać. Otrzymać napój o kaloryczności 264 kcal oraz z ilością węglowodanów wynoszącą 63 g.
Jabłkowy napój izotoniczny: 600 ml soku jabłkowego, 400 ml wody, niewielka szczypta soli, 1 łyżka soku z cytryny. W efekcie wyjdzie izotonik o kaloryczności 247 oraz zawartością węglowodanów nieprzekraczającą 60,4 g.
Wady i zalety picia izotoników — domowy czy ze sklepu?
Jak można się domyślić, znacznie lepszym wyborem będzie izotonik przygotowany w domu. Dlaczego? Największą zaletą jest prostota składników oraz minimalna ilość szkodliwych komponentów, których nie brakuje w produktach przetworzonych stojących na sklepowych półkach. W sklepowych izotonikach nie brakuje sztucznych dodatków, a przy okazji cena bywa powalająca.
Jeśli chodzi o wady domowych izotoników, głównie mowa o tym, iż nie da się przygotować perfekcyjnego płynu pod kątem elektrolitów. Nie ma praktycznie możliwości, by w takim domowym napoju zastać minerały, takie jak magnez, czy wapń.
Najciekawsze wpisy na naszym blogu:
Ektomorfik, endomorfik, mezomorfik – rodzaje somatotypów
Superfoods w diecie sportowca
Uzależnienie od jedzenia
W czym jest błonnik?
Warzywa korzeniowe w codziennej diecie
10 zasad redukcji
Współczynnik BMI
Dieta IF (intermittent fasting) – zasady i efekty
Dieta w cukrzycy typu II
Dieta w osteoporozie
Dieta wegańska – jak świadomie się odżywiać?
Indeks glikemiczny w codziennej diecie