Rozwolnienie jest stanem zaburzenia trawienia, rozstraja równowagę flory bakteryjnej jelit, a jego skutki mogą być bardzo groźne dla zdrowia. Często występuje z innymi objawami, takimi jak: ból brzucha, gorączka, wymioty i ogólne osłabienie organizmu. Niezależnie od tego, w jakiej kondycji znajduje się człowiek, biegunka wymaga systematycznego nawadniania i uzupełniania niedoborów organizmu.
Przedłużające się lub często nawracające rozwolnienie powinno skłonić nas do wizyty u lekarza i wdrożenia niezbędnej diagnostyki w celu znalezienia przyczyny takiego stanu rzeczy. Zwróćmy też szczególną uwagę na to, co jeść podczas biegunki. Może to złagodzić objawy i przyspieszyć powrót do zdrowia.
Spis treści
Rodzaje i przyczyny występowania biegunki
Ze względu na długość trwania wyróżniamy dwa typy biegunek:
- ostra biegunka – dolegliwości utrzymują się mniej niż 14 dni, a ich przyczyną jest zwykle bakteryjne lub wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego, może także wystąpić podczas przyjmowania niektórych leków. Ustępuje samoistnie, leczenie objawowe polega na nawadnianiu organizmu, ale należy także zwrócić uwagę na to, co jeść przy biegunce
- przewlekła biegunka – trwa od 2 do 4 tygodni i może być objawem różnych chorób oraz stanów zapalnych jelit, czy nietolerancji pokarmowych. Leczenie w tym przypadku jest uzależnione od przyczyny wystąpienia rozwolnienia, polega także na modyfikacji diety.
Dieta przy biegunce jest bardzo istotna, zarówno w ostrym, jak i przewlekłym jej przebiegu. Pozwala złagodzić objawy i uregulować pracę jelit. O tym, co jeść na biegunkę dowiemy się z dalszej części tekstu. Rozwolnienie jest naturalnym mechanizmem obronnym organizmu i sztuczne wstrzymywanie go może doprowadzić do zalegania wirusów, bakterii i toksyn w jelitach, co tylko spotęguje objawy. Dlatego też nie jest wskazane zażywanie ogólnodostępnych leków przeciwbiegunkowych.
Bardzo ważne jest nawadnianie organizmu, gdyż mocna biegunka może szybko doprowadzić do odwodnienia. Wskazane jest przede wszystkim picie wody, jednak wśród polecanych w takiej sytuacji płynów znajdziemy także: napar z suszonych czarnych jagód, niesłodzoną czarną herbatę czy kleik z siemienia lnianego. Płyny należy przyjmować w małych objętościach, by nie obciążyć żołądka i nie doprowadzić do wymiotów. Można także podawać elektrolity, które uzupełnią niedobory różnych pierwiastków w organizmie.
Wpływ diety na objawy towarzyszące
Do najczęściej towarzyszących rozwolnieniu objawów zalicza się: silne bóle brzucha, gorączkę, nudności i wymioty. O ile z dolegliwościami bólowymi oraz gorączką można łatwo poradzić sobie za pomocą farmaceutyków, tak w przypadku wymiotów istotną rolę odgrywa dieta. Co jeść przy wymiotach? Dieta przy występowaniu wymiotów powinna być lekkostrawna, bogata w wartościowe źródła białka oraz łatwo przyswajalne węglowodany. Unikajmy gorących i aromatycznych dań, gdyż mogą one nasilić problem. Nie należy zmuszać się do jedzenia, rozsądniejszym rozwiązaniem jest poczekanie, aż wymioty nieco ustaną. Przez pierwsze dwa dni możemy ograniczyć się do przyjmowania płynów.
Co jeść po wymiotach? Jeżeli objawy zmniejszą się, to możemy wprowadzić również kleiki z białego ryżu i kaszy kukurydzianej. Kolejne dwa dni to rozszerzanie diety o lekkostrawne posiłki w postaci kaszek i kleików. Możemy sięgnąć po czerstwe pszenne pieczywo i sucharki. W następnych dniach papki możemy zastąpić gotowanymi warzywami, chudym mięsem i wędlinami, jajkami gotowanymi na miękko czy duszonymi owocami. Nie obciąży to zbytnio żołądka i pozwoli na skuteczną regenerację.
Produkty wskazane i zakazane przy biegunce
Dieta przy biegunce u dorosłych powinna być lekkostrawna. Zrezygnujmy ze spożywania produktów zawierających laktozę, błonnik oraz tłustych i ciężkostrawnych potraw. Rekomenduje się częste spożywanie małych posiłków. Co jeść na biegunkę?
Produkty wskazane:
- pieczywo pszenne, jasny chleb tostowy, drobne kasze, biały ryż
- marchew, cukinia, pomidory bez skórki, ziemniaki, pietruszka, bakłażan, dynia, seler
- banany, arbuz, melon, jabłka, brzoskwinie i morele bez skórki
- kefir, maślanka, zsiadłe mleko, chudy i półtłusty twaróg
- drób, chuda wołowina, chude wędliny
- jaja gotowane na miękko, omlet, jajecznica bez tłuszczu
- chude ryby, takie jak: dorsz, okoń, szczupak, flądra, sandacz
- olej rzepakowy, oliwa z oliwek, świeże masło w niewielkich ilościach
- miód, niesłodzone dżemy, musy owocowe, kisiele, budynie na chudym mleku
- majeranek, kolendra, lubczyk, cząber, koper, oregano, bazylia, kurkuma, natka pietruszki, ziele angielskie
- woda, słabe herbaty, niesłodzone soki owocowe i warzywne, niesłodzone kompoty.
Produkty niewskazane:
- pieczywo razowe lub z ziarnami, grube kasze, ryż dziki i brązowy, grube makarony
- smażone ziemniaki, kapusta, por, czosnek, cebula, papryka, grzyby, nasiona roślin strączkowych
- śliwki, gruszki, czereśnie, wiśnie, grejpfrut, suszone owoce
- tłuste mleko i twarogi, dojrzewające i pleśniowe sery, serki topione
- tłuste mięsa i wędliny, salcesony, salami, kabanosy, parówki
- jajecznica na maśle, smalcu lub boczku, jajka z dodatkiem majonezu
- ryby wędzone, panierowane i smażone w głębokim tłuszczu, ryby w zalewach solnych i octowych
- margaryna, śmietana, smalec, słonina
- słone i tłuste przekąski, ciasta, torty, paczki, cukierki, czekolada
- ostra papryka, chilli, pieprz, pieprz cayenne, keczup
- napoje gazowane, cola, kawa, alkohol, napoje energetyczne.
Wprowadzenie tych wskazówek do codziennej diety pozwoli szybko uporać się z problemem, jakim jest biegunka. Co jeść po powrocie do zdrowia? Jeżeli wszystkie objawy ustąpiły, możemy wrócić do naszej standardowej diety. Jeśli jednak jest ona obfita w produkty niewskazane przy biegunce, to warto zastanowić się nad jej modyfikacją, by zminimalizować ryzyko ponownego wystąpienia rozwolnienia.
Biegunka rotawirusowa
Rotawirusy to drobnoustroje powodujące infekcje układu pokarmowego i tzw. grypę żołądkową. Są szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób z obniżoną odpornością, gdyż prowadzą do szybkiego odwodnienia organizmu. Leczenie objawowe polega przede wszystkim na uzupełnianiu gospodarki wodno-elektrolitowej oraz innych niedoborów spowodowanych przez rotawirus. Dieta w tym przypadku wygląda podobnie jak standardowa dieta przy biegunce. Powinna być ukierunkowana na lekkostrawne dania, kleiki, gotowane kasze, warzywa oraz mięso.
Najciekawsze wpisy na naszym blogu:
Dieta lekkostrawna jadłospisy
Dieta redukcyjna – sekret odchudzania
Dieta Sirtfood – o co tyle hałasu?
Jak gotować zdrowo i oszczędnie?
Lunch do biura – najlepszy wybór
NNKT w diecie wegetarian
Produkty białkowe
Roślinne źródła białka
Tempo spalania alkoholu z organizmu