Spis treści
Nietolerancja laktozy w skrócie
Objawy u dzieci obejmują biegunkę i słaby przyrost masy ciała, natomiast objawy u dorosłych obejmują wzdęcia brzucha i skurcze, biegunkę, wzdęcia i nudności. Rozpoznanie opiera się na stwierdzeniu, że objawy występują po spożyciu produktów mlecznych i mogą być potwierdzone wodorowym testem oddechowym. Leczenie polega na przyjmowaniu suplementów enzymów laktazy i unikaniu laktozy, szczególnie w produktach mlecznych. Specjalna dieta pudełkowa bez laktozy to pewność, że w Twoim jadłospisie nie znajdzie się, żaden produkt zawierający laktozę.
Co dzieje się z laktozą w organizmie?
Laktoza, dominujący cukier występujący w mleku i innych produktach mlecznych, jest rozkładana przez enzym laktazę, który jest wytwarzany przez komórki wewnętrznej wyściółki jelita cienkiego. Laktaza rozkłada laktozę, cukier złożony, na jej dwa składniki: glukozę i galaktozę. Te cukry proste są następnie wchłaniane do krwiobiegu przez ścianę jelita. W przypadku braku laktazy, laktoza nie może zostać strawiona i wchłonięta. Wynikające z tego wysokie stężenie laktozy powoduje wciągnięcie płynu do jelita cienkiego, powodując wodnistą biegunkę. Laktoza przechodzi następnie do jelita grubego, gdzie jest fermentowana przez bakterie, wytwarzające gazy, które powodują wzdęcia i skurcze brzucha.
Alergia na mleko czy nietolerancja laktozy?
Alergia na mleko krowie różni się od nietolerancji laktozy. W przeciwieństwie do nietolerancji laktozy, osoby z alergią na mleko krowie mogą prawidłowo trawić mleko, ale białka zawarte w mleku wywołują reakcję układu odpornościowego (patrz Przegląd reakcji alergicznych). Alergia na mleko krowie zazwyczaj dotyka dzieci.
Przyczyny nietolerancji laktozy
Poziom laktazy jest wysoki u niemowląt, co pozwala im na trawienie mleka. Jednakże, w większości grup etnicznych (80% czarnych i Latynosów, ponad 90% Azjatów), poziom laktazy spada po odstawieniu od piersi. Ten obniżony poziom oznacza, że starsze dzieci i dorośli w tych grupach etnicznych nie są w stanie strawić dużej ilości laktozy. Jednakże, 80 do 85% białych pochodzących z Europy Północno-Zachodniej wytwarza laktazę przez całe życie i dlatego są oni w stanie trawić mleko i produkty mleczne w wieku dorosłym. Warto zauważyć, że ta “nietolerancja” jest tak naprawdę normalnym stanem dla ponad 75% światowej populacji.
Diagnoza nietolerancji laktozy
- Ocena przez lekarza objawów, które występują po spożyciu laktozy
- Czasami wodorowy test oddechowy
Lekarz podejrzewa nietolerancję laktozy, gdy u danej osoby występują objawy po spożyciu produktów mlecznych. Jeśli 3- lub 4-tygodniowy okres próbny diety pozbawionej produktów mlecznych wyeliminuje objawy, a następnie objawy powrócą po spożyciu produktów mlecznych, diagnoza jest potwierdzona. Specjalne testy są rzadko konieczne, ale u niektórych osób lekarze potwierdzają diagnozę za pomocą wodorowego testu oddechowego. W tym 4-godzinnym teście ludzie spożywają niewielką, odmierzoną ilość laktozy. Przed i po spożyciu laktozy lekarze mierzą ilość wodoru w oddechu danej osoby w odstępach 1-godzinnych. Mierzą wodór, ponieważ bakterie jelitowe wytwarzają wodór, gdy trawią niewchłoniętą laktozę. Jeśli ilość wodoru w oddechu znacznie wzrasta po spożyciu laktozy, oznacza to, że dana osoba posiada nietolerancję laktozy.